||om tat sat||

సుందరకాండ.
అథ అష్టాదశస్సర్గః

యథా హనుమాన్ పుష్పిత పాదపం విప్రేక్షమానస్య వైదేహీం విచిన్వతః చ తథా నిశా కించిత్ శేషా అభవత్ |

హనూమతః విరాత్రే సః షడంగవేదవిదుషాం క్రతుప్రవరయాజినాం బ్రహ్మ రక్షసామ్ బ్రహ్మఘోషాం చ శుశ్రావ|| అథ మహాబాహుః మహాబలః దశగ్రీవః శ్రుతిమనోహరః మంగళవాదిత్ర శబ్దైః ప్రాబుధ్యత || ప్రతాపవాన్ రాక్షసేంద్రః యథాకాలం విబుధ్య స్రస్తమాల్యాంబరధరః వైదేహీం అన్వచింతయత్ || తస్యాం మదనేన భృశమ్ నియుక్తః మదోత్కటః సః రాక్షసః తం కామంఆత్మని గుహితుం న శశాక|| సః సర్వాభరణయుక్తః అనుత్తమామ్ శ్రియం బిభ్రత్ సర్వపుష్పఫలోపభైః బహుభిః నగైః జుష్టామ్ తాం|| పుష్కరణీభిః వృత్తాం నానాపుష్పోపశోభితామ్ సదా మదైశ్చ విహగైః విచిత్రాం పరమాద్భుతమ్||

రావణః మణికాంచన తోరణాః దృష్టిమనోహరైః వీథీః సంప్రేక్షమాణః చ వివిధైః ఇహామృగైః చ జుష్టాం నానామృగగణాకీర్ణం ప్రపితైః ఫలైః వృతాం సంతతద్రుమామ్ అశోకవనికాం ఏవ ప్రావిశత్ || వ్రజన్తం తం పౌలస్త్యం శతమాత్రం అంగనాః మహేంద్రం దేవగంధర్వయోషితాః ఇవ అనువ్రజత్|| తత్ర కాశ్చిత్ యోషితః కాంచనీః దీపికాః జగృహు| అపరాః తాలవృంతాని జగృహు| అపరాః వ్యాలవ్యజన హస్తాః చ||అగ్రతః కాంచనైః భృంగారైః సలిలం జహృః |అన్యాః మండలాగ్రాః బృసీః చ అపి గృహ్య పృష్టతః యయుః కాచిత్ దక్షిణా భామినీ రత్నమయీం పూర్ణం పానస్య స్థలీం దక్షిణేనైవ పాణినా జగ్రాహ|| అపరా రాజహంస ప్రతీకాశం పూర్ణశశిప్రభం సౌవర్ణదండం ఛత్రం గృహీత్వా పృష్టతః యయౌ||

నిద్రా మద పరీతాక్ష్యః రావణస్య ఉత్తమాః స్త్రియః విద్యుల్లతాః ఘనమివ వీరం పతిం అనుజగ్ముః|| వ్యావిద్ధహారకేయూరాః సమామృదితవర్ణికాః సమాగలిత కేశాంతాః తథా సస్వేద వదనాః తం రావణం అనుజగ్ముః||మదశేషేణ నిద్రయా చ ఘూర్ణన్త్యః స్వేదక్లిష్టాంగ కుసుమాః సుమాల్యాకులమూర్ధజాః శుభాననాః తం తావణం అనుజగ్ముః||మదిరలోచనాః ప్రియాః భార్యాః నార్యాః బహుమానాచ్చ కామాచ్చ ప్యాంతం తం నైఋతపతిం అన్వయుః||

తాసాం పతిః మహాబలః కామపరాధీనః సీతాసక్తమనాః సః చ మందః మందాంచితగతిః బభౌ|| తతః మారుతాత్మజః సః కపిః పరమస్త్రీణాం కాంచీనినాదం నూపురాణాం చ నిఃస్వనం శుశ్రావ|| కపిః హనుమాన్ అప్రతిమకర్మణాం ద్వారదేశం అనుప్రాప్తం తం అచిన్త్యబలపౌరుషమ్ రావణం చ దదర్శ|| గన్ధతైలావసిక్తాభిః అగ్రతః ధ్రియమాణాభిః అనేకాభిః దీపికాభిః సమన్తాత్ అవభాసితమ్|| కామదర్పమదైః యుక్తం జిహ్మతామ్రాయతేక్షణమ్ అపవిద్ఢశరాసనమ్ సమక్షం కందర్పం ఇవ||మథితామృతఫేనాభం అరజః విముక్తం అంగదే సక్తం ఉత్తమం వస్త్రం సలీలం అనుకర్షంతం తం దదర్శ||

పత్రవిటపే లీనః పత్రపుష్పఘనావృతః సమీపం సక్రాంతం మివ తం నిధ్యాతుం ఉపచక్రమే|| తతః కపికుంజరః అవేక్షమాణః రావణస్య రూపయౌవనసంపన్నాః రావణస్య వరస్త్రియః దదర్శ|| మహాయశాః రాజా సురూపాభిః తాభిః పరివృతః మృగాద్విజసంఘుష్టం తత్ ప్రమదావనం ప్రవిష్టః|| విశ్రవసః పుత్రః క్షీబః విచిత్రాభరణః శంకుకర్ణః మహాబలః రాక్షసాధిపః సః తేన దృష్టః|| పరమనారీభిః వృతః తారాభిః వృతః చంద్రమా ఇవ తేజోవంతం తం మహాతేజాః మహాకపిః తం తేజోవంతం దదర్శ||

మారుతాత్మజఃవానరః మహాతేజాః హనుమాన్ అయం మహాబాహుః రావణ ఇతి సంచిత్య అవప్లుతః ||తథా ఉగ్రతేజాః సః హనుమాన్ తస్య తేజసా నిర్ధూతః పత్రగుహ్యాంతరే సక్తః సంవృతః అభవత్||

తం అసితకేశాంతం సుశ్రోణిం సంహతరత్నీం అసితపాంగాం దిద్రుక్షుః సః రావణః ఉపావర్తత||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే ఆదికావ్యే వాల్మీకీయే
చతుర్వింశత్ సహస్రికాయాం సంహితాయామ్
శ్రీమత్సుందరకాండే అష్టాదశస్సర్గః||

||om tat sat||